Nieuws
Geworteld in Westland
Bron: Groot Westland – Geworteld in Westland
Vorige week stonden wij in de krant met een leuk artikel over het ontstaan van de Westlandse Plantenkwekerij.
1946 – Tuinders gaven de opkweek graag uit handen
Arie van der Arend (1906 – 1988) tuinde aan de Papelaan in Monster. Hij nam in 1932 de tuin van zijn vader over en teelde allerlei seizoensgroenten in druivenkassen. Arie kweekte de plantjes voor zijn eigen bedrijf zelf op. Rond 1946 werd hem gevraagd of hij plantjes wilde opkweken voor andere tuinders. Arie’s bedrijf droeg de naam ‘Plantenkwekerij Arie van der Arend’.
Om de plantjes te zaaien waren er perspotten nodig. Deze werden op het bedrijf gemaakt. De grond werd per schuit aangevoerd en met kruiwagens naar het bedrijf gebracht. Daar werd de grond vermengd met water, waarna er met een handpottenpers perspotjes van gemaakt werden.
Het was Arie die bepaalde welke rassen gezaaid werden aan de hand van een inschatting van de vraag. Dit was wat de tuinders bij hem konden kopen. Vraag en aanbod werden nog door niemand gecoördineerd. De klanten komen kijken wat er was en kochten dan hun plantjes, die in houten groentekisten werden vervoerd. Deze werden in de beginjaren door de klant zelf opgehaald.
De tuin bestond uit losstaande kassen met ‘baggerpadjes’ ertussen. De Papelaan was zelf ook nog slechts een pas, waar paard en wagens over reden. Niemand had nog een auto; dat was een luxe artikel dat als eerste door de dokter werd aangeschaft.
Langzamerhand werd door Plantenkwekerij Arie van der Arend zelf meer service geleverd en brachten ze de plantjes met de vrachtwagen bij hun klanten. Arie had negen kinderen samen met Wilhelmina (Mien) Witkamp (1910 – 1988): zes zonen en drie dochters. Vijf kinderen startten hun eigen bedrijf; Geert (1935 – 2016) startte in 1956 aan de Lange Broekweg in Naaldwijk, Koos (1939) in 1961 aan de Grote Achterweg in Naaldwijk. Deze zonen brachten de naam WPK voor het bedrijf: Westlandse Plantenkwekerij. Nic (1945) startte in 1967 en Wim (1951) in 1971 in Duffel te België. Koos van Leeuwen (1944), getrouwd met Ria van der Arend (1948) nam in 1971 het bedrijf van Ria’s ouders aan de Papelaan in Monster over. Geert en Koos startten samen met een lokale Limburgse ondernemer in 1974 in Arcen en in 1978 in Grubbenvorst een aantal WPK bedrijven. Alle bedrijven droegen de naam WPK. Ook teelden ze allemaal groenteplantjes. Zowel planten voor de kas, zoals tomaten-, paprika-, komkommer- en augurkenplanten als planten voor de vollegrondsteelt, zoals sla- en koolplanten.
Klanten gingen zich steeds meer specialiseren. de productielijn die de opkweek innam, werd door hen uit handen genomen door WPK, waardoor ze efficiënter konden telen. Tuinders gaven dat dus graag uit handen.
In de teelt zelf voldeden zich eveneens ontwikkelingen. De planten werden gezaaid op zaadbedden in de kap van een kas. Zodra de groeiden, moesten ze in grondpotten verspeend worden. De mechanische pottenpers was een van de eerste innovaties in de tuinbouw. Het persen van de potten hoefde niet meer handmatig, maar gebeurde met een machine. Met een ‘afschepvork’ werden de potten op de kasgrond geplaatst. Zodra ze waren ingeworteld werden ze op een platte kar omgereden naar een afkweekkas. Die plaats wagen werd later vervangen door een elektrische wagen, waardoor het werk een stuk lichter werd.
Benieuwd naar de volledige geschiedenis, het heden en toe toekomstvisie van WPK? Deze wordt uitgebreid beschreven in het boek ‘Geworteld in Westland’, dat in het najaar van 2016 wordt uitgegeven.